Waar gegevens en menselijkheid elkaar ontmoeten: een algoritme om prijsmodellen voor medicijnen te verbeteren

Onlangs is everyone.org in gesprek geweest met de gewaardeerde oncoloog Prof.dr. Bob Löwenberg en gezondheidseconoom Prof. Carin Uyl-de Groot. De gezamenlijke ervaring van Löwenberg en Uyl-de Groot is enorm en ze geven een belangrijke kijk op het vergroten van de toegang tot nieuwe medicijnen op een gebied dat onderzocht moet worden: wat is precies een eerlijke prijs voor nieuwe medicijnen?

Löwenberg en Uyl-de Groot zijn actief geweest in het onderzoeken en definiëren van een mogelijke nieuwe aanpak voor de prijsstelling van medicijnen. In het bijzonder geneesmiddelen tegen kanker.

Het is duidelijk dat de huidige nationale en internationale prijsmodellen voor medicijnen tegen kanker niet houdbaar zijn. In 2012 werd wereldwijd bij 14,1 miljoen mensen kanker vastgesteld en de voorspelling is dat de incidentie in 2030 met 68% zal zijn toegenomen. Er zijn echter nog steeds grote verschillen in resultaten en toegang tot behandeling. Zowel binnen rijke landen als in vergelijking met landen met een laag inkomen.

Löwenberg, Uyl-de Groot en een team van deskundigen stellen dat er een oplossing binnen handbereik ligt. Ze stelden dat een combinatie van gegevens en technologie eerlijke en nauwkeurige prijsmodellen voor nieuwe medicijnen tegen kanker zou kunnen bepalen. Het verwachte resultaat is een gestroomlijnd proces van goedkeuring tot eerste verkoop van medicijnen, en billijke aangepaste prijzen voor medicijnen om wereldwijde toegang te stimuleren.

Het probleem, zo leggen Löwenberg en Uyl-de Groot uit, kan grofweg worden opgevat als vier belangrijke aandachtspunten. Ten eerste dat een vrije markt niet werkt voor medicijnen tegen kanker. In het bijzonder wordt de concurrerende, door winst gedreven farmaceutische industrie gevoed door hoge winstverwachtingen die door de aandelenmarkt worden gedomineerd. Verder is er een onevenwichtige informatievoorziening tussen artsen, patiënten en farmaceutische bedrijven met verschillende motieven. Bovendien zijn er te weinig deelnemers op de farmaceutische markt, met een bijna monopolistische controle.

Een tweede overweging is dat de prijzen van medicijnen tegen kanker mogelijk niet correleren met de kosten van Onderzoek & Ontwikkeling. Löwenberg en Uyl-de Groot suggereren dat alle fasen van O&O worden gebruikt als motivatie voor de hoge kosten van geneesmiddelen (wanneer een grote meerderheid van de geneesmiddelen tijdens de testfase wordt opgegeven) en dat de verkoop- en marketingkosten van geneesmiddelen veel hoger zijn dan O&O. De hoge prijzen voor nieuwe geneesmiddelen tegen kanker kunnen dus niet worden gerechtvaardigd en vereisen een nieuwe analysemethode. De hoge prijzen voor nieuwe medicijnen tegen kanker kunnen dus niet worden gerechtvaardigd en vereisen een nieuwe analysemethode.

Ten derde zijn prijsonderhandelingen op nationaal niveau tussen vertegenwoordigers van de overheid en de industrie niet transparant en verschillen ze aanzienlijk van land tot land.

En tot slot dat de huidige toegang tot innovatieve geneesmiddelen ongelijk is. De VS en de EU hebben bijvoorbeeld slechts 11% van de wereldbevolking en 30% van de nieuwe kankerpatiënten, maar toch domineren deze regio's samen de wereldwijde markt voor oncologische geneesmiddelen met ongeveer 78%. De uitgaven voor kankerpatiënten verschillen per gebied en de nationale toegang tot innovatieve geneesmiddelen is ongelijk.

Een nieuw prijsmodel dat is gebaseerd op een slim algoritme is bedoeld om deze problemen op te lossen en zo de gezondheidsindustrie te 'evolueren'. Het algoritme zou rekening houden met O&O-kosten, verkoop-, productie- en marketingkosten en de winstmarges aanpassen aan het klinische voordeel, het aantal patentjaren en het aantal patiënten wereldwijd. Het algoritme is dus slim ontworpen om innovatie te stimuleren, door de winstmarge te koppelen aan de mate van klinisch voordeel van het nieuwe medicijn. Er is ook ruimte om een landspecifieke factor in het algoritme op te nemen, zodat de prijs op nationaal niveau kan worden vastgesteld.

Dit nieuwe algoritme, ontworpen door Löwenberg en Uyl-de Groot, zal een transformatie betekenen van de huidige prijsmodellen en bovendien een evolutie van de farmaceutische industrie om patiënten en zorgverleners over de hele wereld beter van dienst te kunnen zijn.

Onze missie sluit nauw aan bij die van Löwenberg en Uyl-de Groot en wij geloven dat we kunnen samenwerken met bestaande farmaceutische ontwikkelings- en distributiemethoden. Door samen te werken willen we de technologie, wetenschap en expertise van farmaceutische experts inzetten om een snellere route te creëren van goedkeuring naar wereldwijde beschikbaarheid en betaalbaarheid van medicijnen voor patiënten die ze het hardst nodig hebben. Dit is gebaseerd op de overtuiging dat toegang tot gezondheid voor iedereen de ultieme maatstaf is voor menselijke waardigheid.

Bron: Carin A. Uyl-de Groot en Bob Lowenberg. Duurzaamheid en betaalbaarheid van medicijnen tegen kanker: een nieuw prijsmodel. Nature Reviews: Clinical Oncology, 2018.